– Một chiếc xe hơi có bao nhiêu cái bánh?
– Bốn?
– Bạn sai rồi. Năm cái. Bốn cái chính và một cái bánh dự phòng. Người Việt gọi cái bánh này theo tiếng Pháp là bánh “sơ-cua” (pneu de secours). Trong tiếng Anh, nó có tên là “spare tire”. Nó được sử dụng khi một trong 4 cái bánh chính bị xẹp hơi hoặc bể.
Trong khi bốn cái bánh chính là full size, cùng cỡ với nhau, cái bánh dự phòng thường nhỏ hơn – và rẻ tiền hơn, vì mục đích của nó chỉ là xài đỡ cho đến khi vá xong cái bánh bị lủng hoặc bể. Vậy nên nó bị mang thêm một cái tên giễu cợt khác, đặt bởi dân lái xe và thợ sửa xe, cái “donut”, vì đúng là nó trông giống cái bánh donut thật.
Spare còn là tên của một quyển sách bảo đảm sẽ gây sóng gió trong những ngày sắp tới. Nhà xuất bản, phát hành và tác giả đã lên cả một kế hoạch khổng lồ vừa để “bảo mật” nội dung vừa để quảng cáo sách.
Chiến dịch này cần thiết vì nhà xuất bản Penguin – Random House sẽ phải bán 1,7 triệu quyển – cả bản in lẫn bản điện tử e-book, mới có thể lấy lại được số tiền nhuận bút hậu hĩ họ đã trả cho tác giả. Bên cạnh đó còn tiền in và đủ mọi thứ tiền overhead khác, chưa kể 1 triệu đô trả cho người viết thật nhưng được gọi là ghostwriter, sau đó mới bắt đầu có lời.
Theo kế hoạch, nó sẽ được tung ra ở khắp nơi cùng một ngày – ngày 10 tháng 1, tức là thứ Ba tuần này trên toàn thế giới. Trước ngày phát hành là các màn quảng cáo “mồi” – những cuộc phỏng vấn Harry và Megan của các hệ thống truyền hình lớn, đông người xem, ở Hoa kỳ và Anh quốc. Bên cạnh đó, việc Netflix tung ta bộ phim tài liệu dài 6 tập “Harry & Meghan,” với chi tiết về những gì đã khiến cặp vợ chồng này quyết định dọn sang Mỹ ở (và làm ăn), cũng có đóng góp một phần vào chiến dịch quảng cáo cho quyển sách.
Cho tới sáng thứ Tư 4/1/2023, mọi chuyện diễn ra đúng kế hoạch. Quyển tự truyện của ông hoàng sơ-cua chiếm vị trí thứ hai trong danh sách các quyển sách được đặt trước (pre-sales) của Amazon ở Hoa kỳ và Anh quốc.
Nhưng biện pháp bảo mật của nhà xuất bản đã không hữu hiệu.
Hôm thứ Năm 5/1, tờ báo Anh The Guardian cho hay họ đã có trong tay (không rõ bằng cách nào) một ấn bản của “Spare” và lập tức tung ra một bài viết độc quyền. Thế là hàng trăm tờ báo khác trên thế giới trích dẫn và mở rộng bài của The Guardian.
Bài báo do ký giả Martin Pengelly của tờ The Guardian tại New York mang tựa “Hoàng tử Harry kể chi tiết vụ bị ông anh William đánh trong quyển sách mới.”
Pengelly, dẫn lời kể của Harry trong quyển Spare mà ông có được, cho hay William đã độp chú em Harry khi họ gặp nhau ở Nottingham Cottage – nơi Harry đang sống lúc đó, trong khuôn viên của Cung điện Kensington vào năm 2019.
Hôm đó, William định đến để bàn với ông em về “toàn bộ thảm họa đang diễn ra” trong mối quan hệ giữa họ với nhau và những cuộc chống đỡ của họ với báo chí.
Theo Pengelly, Harry viết rằng khi William đến nơi, ông anh đã “nóng như lửa”, và buông ra những nhận xét tệ mạt về Meghan, như “khó tính”, “thô lậu”, “thiếu tinh tế”. Harry bênh vợ, cự ông anh, chỉ trích William rằng ổng chỉ biết nhai lại luận điệu của báo chí, và rằng mình mong đợi ở ông anh một cái gì đó tốt hơn. Nhưng William nổi cáu, và hai anh em to tiếng với nhau.
Harry sau đó buộc tội ông anh hành động như một người kế vị (heir), không thể hiểu tại sao thằng em của mình không vui lòng với thân phận người dự phòng (spare).
Rồi hai anh em bắt đầu ném vào mặt nhau những từ ngữ không đẹp, trong lúc William vẫn quả quyết rằng việc anh ta đang là chỉ là cố gắng giúp đỡ cậu em.
Tới chỗ đó, Harry nổi khùng: “Anh có giỡn không đó? Giúp tôi? Xin lỗi à – thế này mà gọi là giúp à? Giúp tôi?”
Câu nói – theo Harry, đã khiến ông anh nổi cơn, và vừa chửi thề vừa xáp lại. Thấy sợ, Harry đi vào bếp, ông anh bừng bừng theo sau.
Trong bếp, Harry đưa cho William một ly nước rồi nói: “Willy, tôi không thể nói chuyện với anh khi anh như thế này.”
(Harry gọi anh là Willy, và William gọi Harry là Harold)
Rồi thì, Harry kể tiếp: “Anh ta đặt ly nước xuống, gọi tôi bằng một cái tên khác, rồi lao vào tôi. Mọi chuyện xảy ra quá nhanh. Rất nhanh. Anh túm lấy cổ áo tôi, giật đứt cái vòng cổ của tôi, và anh đánh tôi ngã xuống sàn. Tôi đáp xuống cái tô cho chó ăn, cái tô bị nứt dưới lưng tôi, những mảnh vỡ cứa vào người tôi. Tôi nằm đó một lúc, choáng váng, rồi đứng dậy và bảo anh ta cút ra.”
Harry viết rằng William đã bảo mình đánh trả, kiểu như họ đã thường đánh lộn khi còn nhỏ, nhưng Harry từ chối, không đánh lại. William bỏ đi, nhưng sau đó quay lại “trông có vẻ hối hận và xin lỗi” và dặn: ‘Chú không cần phải kể với Meg về chuyện này.’
Harry nói rằng anh đã không nói ngay với vợ – nhưng đã gọi cho bác sĩ trị liệu của mình.
Sau đó, khi Meghan đã trông thấy “vết trầy xước và vết bầm tím” trên lưng, Harry đành phải kể cho vợ vụ bị anh hành hung. Harry nói rằng Meghan “không ngạc nhiên và cũng không tỏ ra quá tức giận. Nàng chỉ buồn.”
Xì tùm lum
Nhưng tờ The Guardian không “độc quyền” được lâu.
Ngay buổi chiều hôm đó, giới thông tấn, đặc biệt là các báo tabloid sống nhờ chuyện ngồi lê đôi mách ở Anh quốc và Hoa kỳ, ào ạt đưa ra những điểm đáng chú ý nhất trong quyển sách.
Họ lấy các chi tiết đó bằng cách dịch sang tiếng Anh ấn bản Spare trong tiếng Tây ban nha
Không hiểu vì sơ xuất nào, ấn bản Tây ban nha, với tựa “En La Sombra” (dưới cái bóng) đã được bán ra quá sớm. Một sự trùng hợp rất ngẫu nhiên, người Việt ở Mỹ gọi tiếng Tây ban nha – Spanish, là “tiếng Xì”!?
Vậy là coi như tất cả những điểm đáng chú ý nhất, hệ trọng nhất, đáng tiền nhất của quyển sách đã bị xì, như cái bánh sơ-cua xì.
Các tờ báo tabloid khai thác bí mật bật mí ào ạt, thiếu điều đăng trọn quyển sách…dịch từ tiếng Xì. Tới lúc này, những cơ quan thông tấn đứng đắn như The Guardian – tờ báo nhận là có được bản sách đầu tiên, thoạt đầu đã tự chế, tôn trọng tác giả và nhà xuất bản chỉ xì có một đoạn, và BBC đã hết nhịn nổi, và tham gia cuộc chơi. Let’s leak! Nào chúng ta cùng xì. Và họ đưa ra những bài báo kiểu “Trong quyển hồi ký Spare có những gì? Cho tới nay, đây là tất cả những gì chúng tôi biết.” (The Guardian số ngày 6/1). BBC thì mỗi ngày xì vài điểm, cộng thêm với một phần bình luận.
Ông Hoàng Ba kể những gì?
Như tựa đề của quyển sách, vị hoàng tử 38 tuổi nói không e dè về việc được coi là “spare”, đứng sau ông anh trong thứ tự kế vị ngai vàng.
Harry kể lại rằng, Charles đã nói với Diana vào ngày sinh thứ 20 của anh: “Tuyệt vời! Bây giờ em đã cho tôi một người thừa kế (Heir) và một người dự phòng (spare) – công việc của tôi đã xong.” Đó có lẽ là một câu đùa, Harry viết. Nhưng vài phút sau khi thốt ra câu nói bất hủ đó, Charles được cho là đã “đi gặp người tình của ổng”. Harry viết thêm: “Vì vậy. Nhiều lời thật được nói ra theo kiểu như đùa.”
Anh viết rằng ngay cả đến cái phòng ngủ của hai anh em hồi nhỏ ở Balmoral cũng được chia để cho “Willy” có “một nửa lớn hơn” với những đồ đạc sang trọng hơn.
“Hơn tôi hai tuổi, Willy là Người kế vị (Heir), trong khi tôi là Người dự phòng (Spare). Đó không chỉ là cách báo chí gọi chúng tôi – mặc dù chắc chắn là như vậy. Đây là từ tắt thường được Pa và Mummy và Grandpa sử dụng. Và cả Grandma nữa,” Harry gọi Charles III là Pa, Công nương Diana là Mummy, Hoàng tế Philip là Grandpa và Nữ hoàng Elizabeth II là Grandma.
Harry viết anh cảm thấy như mình là “cái bóng, chỗ dựa, Kế hoạch B” và “được sinh ra để phòng trường hợp có điều gì đó xảy ra với Willy.”
“Tôi được triệu đến để cung cấp sự tiếp viện, đánh lạc hướng, và, nếu cần, là một phụ tùng thay thế. Có lẽ là thận. Truyền máu. Một hạt tủy xương,” anh viết. “Tất cả điều này đã được trình bày rõ ràng cho tôi ngay từ khi bắt đầu cuộc hành trình của cuộc đời và thường xuyên được nhắc lại sau đó.”
Anh than thở – và chứng minh thêm, bằng sự khác biệt của hai anh em khi ở trong quân đội. Harry viết rằng cả hai đều được huấn luyện ở cùng một chỗ để ra tiền tuyến chiến đấu, nhưng Hoàng cung đã can thiệp để Willy được ở nơi an toàn. Còn “Thằng Dự phòng, chắc rồi, cứ để nó chạy lòng vòng trên chiến trường như một con gà bị cắt tiết, nếu đó là điều nó thích.”
Ngoài vụ bị ông anh – người mà Harry gọi là “my beloved brother” (ông anh yêu quý) và “archnemesis” (kẻ địch hàng đầu) “nựng yêu” tới ngã ngửa, các báo tabloid sử dụng bản tiếng Tây ban nha để bật mí gần như sạch tất cả những gì điểm quan trọng được ông Hoàng “sơ-cua” đưa ra trong quyển tự truyện.
Các báo đồng ý với nhau kê ra những điểm này:
Bị ông anh chọc quê
Tờ báo lá cải Us Weekly dẫn một đoạn trích từ Spare, chắc là dịch từ ấn bản tiếng Xì, trong đó Harry tự thú mình có bịnh tâm lý – chứng agraphobe (sợ khoảng trống). Harry nói Willy biết rõ như vậy nhưng chẳng những đã không thông cảm, nâng đỡ, lại còn chọc quê: “…Sau một bài phát biểu (trước công chúng), mà tôi không thể tránh hoặc hủy bỏ được, và trong suốt thời gian đó tôi gần như ngất xỉu,…” Vậy mà “Willy đến gặp tôi ở hậu trường. Cười, Harold! Coi kìa! Chú ướt nhẹp.’”… “Và bây giờ anh ấy đang trêu chọc tôi? Tôi không thể tưởng tượng làm thế nào anh ấy có thể vô cảm như vậy.”
Charles ưa giễu cay độc về tin đồn Harry là sản phẩm tráng men
Theo tờ báo lá cải PageSix, trong quyển Spare, Harry kể rằng ông già, nay đã là vua, có vẻ thích giễu về nguồn gốc của anh. Một trong những “câu chuyện hay nhất trong kho tàng truyện đùa” của Charles, Harry viết, là câu nói đùa: “Ai biết được tôi (Charles) có thực sự là Hoàng tử xứ Wales hay không? Ai biết được ta có phải là cha ruột của con không?”
“Ổng thường cười hể hả, mặc dù đó là một trò đùa thực sự là không buồn cười, vì lúc đó có tin đồn lan truyền rằng cha ruột của tôi là một trong những người tình cũ của Mummy: Thiếu tá James Hewitt. Một nguyên nhân của tin đồn này là mái tóc màu gừng đỏ như lửa của Thiếu tá Hewitt, nhưng một nguyên nhân khác là tính cay độc (của Charles).”
Harry khuyên Charles đừng lấy bà “kế mẫu độc ác”
Hoàng tử Harry tiết lộ trong Spare rằng vào năm 2005, hai anh em đã hứa với Charles rằng họ sẽ không chống đối mối tình của ông và Camilla, thậm chí còn sẵn sàng chào đón bà vào gia đình họ.
Anh viết: “Đổi lại, tất cả những gì chúng tôi xin ông là đừng cưới bả. “Cha không cần phải tái hôn,” chúng tôi cầu xin ông. Một đám cưới sẽ khiến cả đất nước, cả thế giới so sánh giữa mẹ chúng con và bà Camilla, điều không ai mong muốn”.
Trong một đoạn trích trên tờ Page Six, Harry viết: “Mặc dù Willy và tôi khuyên cha đừng làm vậy, Pa vẫn tiếp tục. Chúng tôi đã nắm chặt tay ông, chúc ông mọi sự tốt đẹp. Không có ấm ức gì. Chúng tôi nhận ra rằng cuối cùng ổng cũng sẽ ở bên người phụ nữ mà ổng yêu, người phụ nữ mà ổng luôn yêu. Có thể đó là số phận đã định sẵn cho ổng từ đầu…”
Tờ The Sun, dùng bản dịch quyền Spare bằng tiếng Tây Ban Nha, cho hay Harry đã cáo buộc bà Camilla đã mở cả một chiến dịch để giành cho được ghế hoàng hậu bằng cách kết hôn với Thái tử Charles.
Bênh vợ khi Meghan bị mắng
Theo nhiều bài báo, căng thẳng âm ỉ giữa hai cặp William-Kate và Harry-Meghan đã lên đến đỉnh điểm sau đám cưới của Harry và Meghan. Trước đây, khi Kate kêu là mình bị chứng hay quên, Meghan đã gợi ý là tình trạng này là “chứng baby brain”, gây ra bởi các nội tiết tố của bà chị lúc mang thai. Bà chị cho rằng nhận xét đó là xúc phạm vì, theo William và Kate, “Meghan không đủ thân tình để thảo luận về nội tiết tố của bà chị.” Một “cuộc tranh cãi lớn đã nổ ra”. Harry viết rằng khi thấy Kate và William bực bội, Meghan đã xin lỗi, còn mình giải thích rằng “đó là cách vợ tôi thường nói chuyện với bạn bè”. Vẫn theo Harry, William không nguôi giận mà còn đã “chỉ tay vào Meghan” mà mắng lớn: “Như vậy là thô lỗ, Meghan. Không được làm những điều như thế này ở đây.”
Cái chết của Diana
Nỗi đau về cái chết của Công nương Diana với Harry quá lớn. Ông Hoàng sơ-cua kể lại rằng tin về cái chết của mẹ được cha báo cho mình. Charles ngồi ở cuối giường tại Lâu đài Balmoral, đặt tay lên đầu gối con, nói với cậu: “Con trai yêu dấu, mẹ bị tai nạn xe hơi.”
Harry cũng kể về việc ít năm sau đó anh đã đi gặp “một người phụ nữ tự nhận là có quyền năng”. Bà này đã chuyển cho anh một thông điệp, bảo là của Diana: “Anh đang sống cuộc sống mà mẹ anh không thể sống. Anh đang sống cuộc sống được mẹ anh muốn cho anh”.
Harry viết trong quyển sách rằng mười năm sau sau cái chết của bà, khi ở Paris, anh đã đòi được chở qua đường hầm nơi bà mẹ chết với tốc độ “chính xác là 65 dặm / giờ”, đúng như tốc độ chiếc xe của Diana lúc tai nạn xảy ra. Sau đó, anh lặp lại cuộc hành trình đó với William thêm một lần nữa và kết luận: “Tôi ngồi lại. Tôi lặng lẽ nói: ‘Chỉ thế thôi sao? Có gì đâu. Chỉ là một đường hầm thẳng… một đường hầm ngắn, đơn giản, không quanh co. Chẳng có lý do gì để cho người ta phải chết trong đó.”
Harry tin rằng “kết luận tóm tắt” về “nguyên nhân duy nhất của vụ tai nạn” là do tài xế say rượu là “quá đơn giản và vô lý” vì rằng ngay cả khi đã say, thì người lái xe cũng sẽ “không gặp vấn đề gì khi lái xe qua một đường hầm ngắn như vậy. Trừ khi các tay paparazzi đuổi theo và làm cho anh ta bị lóa mắt.”
Về thắc mắc tại sao những tay săn ảnh đã “thoát tội một cách nhẹ nhàng”, không bị tù, và những người đã sai họ đuổi theo xe của mẹ anh cũng không ở tù, Harry viết: “Còn có thể có lý do nào khác ngoài việc tham nhũng và che đậy là chuyện thường ngày?”.
Khi hai anh em muốn yêu cầu mở lại cuộc điều tra, thậm chí chỉ tổ chức một cuộc họp báo, thì “Những người có quyền quyết định đã can ngăn chúng tôi.”
Bị William và Kate xúi dại mặc bộ đồ Quốc xã tai tiếng
Về vụ tai tiếng năm 2005, ồn ào khắp thế giới, về việc Harry mặc một bộ đồng phục của Đức Quốc xã tới một buổi tiệc hóa trang, trên cánh tay áo đeo băng có chữ Vạn, Harry đổ tội đã bị ông anh và bà chị xui dại mặc dù thú nhận rằng đó là “một trong những sai lầm lớn nhất trong cuộc đời tôi.”
Theo một đoạn trích của cuốn tự truyện, Harry kể chi tiết rẳng khi gọi cho Willy và Kate, hỏi họ mình nên mặc bộ nào, đồng phục phi công hoặc đồng phục của Đức Quốc xã, “Đồng phục Đức quốc xã, họ nói…”. Cả hai đều cười rú lên khi anh mặc thử bộ đồ này cho họ xem.
Giết được 25 tên Taliban
Là một sĩ quan trong quân đội Hoàng gia Anh với hai lần được điều động sang Afghanistan, ông Hoàng ba chắc chắn là không thể không kể chuyện lính.
BBC News dẫn một đoạn trong ấn bản tiếng Xì được bán sớm ở Tây Ban Nha, trong đó, Hoàng tử Harry kể rằng khi là phi công trực thăng Apache tại Afghanistan vào các năm 2012-2013, anh đã hạ 25 chiến binh địch.
Harry viết: “Đó không phải là một thống kê khiến tôi tự hào nhưng cũng không làm tôi xấu hổ.”
“Khi tôi lao vào sức nóng và sự rối loạn của trận chiến, tôi đã không nghĩ về họ như là 25 con người. Bạn không thể giết người nếu bạn coi họ là con người.
“Thật ra, bạn không thể làm tổn thương người khác nếu bạn coi họ là con người. Họ là những quân cờ được lấy ra khỏi bàn cờ, những kẻ xấu bị loại bỏ trước khi chúng giết được những người tốt.
“Người ta đã huấn luyện tôi coi họ (địch quân) là ‘thứ khác’, và người ta đã huấn luyện tôi rất tốt.”
Và cả những chuyện lảm nhảm, bậy bạ
Không phải cứ tự truyện hay hồi ký là người ta phải kể hết. Nhưng trong Spare, ông hoàng Harry đã kể tuốt luốt.
Các bài báo của các nhà báo đã đọc quyển Spare cho hay Harry đã kể chuyện anh “mất trinh” năm 17 tuổi với một phụ nữ lớn tuổi hơn trên cánh đồng phía sau một quán rượu.
Tờ Mail dẫn lời tác giả kể người phụ nữ, được giấu tên, đó coi Harry như một “con ngựa non”, “Tôi nhanh chóng leo lên người chị ta, sau đó chị ta phát vào mông tôi và giữ tôi lại.”
Anh cũng thành thật kể luôn về vụ suýt nữa bị “mất chim” vì phỏng lạnh (frostbite) trong một chuyến lên Bắc cực.
Hết chuyện sex tới chuyện drug. Harry thú nhận mình dùng cocaine lần đầu tiên trong một kỳ nghỉ cuối tuần đi săn, cũng lúc 17 tuổi, hút cần sa trong vườn của Cung điện Kensington và ở trường Eton, đồng thời dùng thuốc ảo giác (psychedelics), cả để “vui vẻ” và trị liệu trong nhiều năm.
Già hơn một chút, anh chơi magic mushroom (nấm kỳ diệu) và bị say rượu tequila ở California vào tháng 1/2016, khi được 31 tuổi.
Harry cũng chẳng ngại ngùng khi kể ra trong sách chuyện mình đã được cắt bao quy đầu hồi nhỏ, và cả chuyện mình đã tè ướt cả quần chỉ giờ trước khi đến cuộc hẹn đầu tiên với Meghan.
Công tước viết rằng hôm đó anh lên một chiếc thuyền đua không có toilet và khi “tai nạn” xảy ra, “tất cả những gì tôi quan tâm là nhảy xuống nước, giũ sạch nước tiểu trong quần và trở lại London, nơi tôi sắp bắt đầu cuộc đua thật của tôi (cuộc hẹn với Meghan), nhanh hết cỡ.
Số phận quyển Spare sẽ ra sao?
Chiến dịch Spare của nhà xuất bản Penguin Random House, một chiến dịch được coi là được chuẩn bị hết sức chu đáo.
Quyển sách, dù tác giả là Công tước Harry, nhưng thực tế là do một nhà văn chuyên nghiệp viết. Ghostwriter này, ông John Joseph Moehringer – được biết đến nhiều hơn với bút danh JR Moehringer – là một tiểu thuyết gia và nhà báo nổi tiếng người Mỹ.
JR Moehringer tốt nghiệp Đại học Yale, bắt đầu sự nghiệp của mình với tư cách là Phụ tá Tin tức của tờ New York Times và đã làm việc cho một số tờ báo khác, trong đó có tờ Rocky Mountain News và Los Angeles Times.
Khi làm việc tại Los Angeles Times, Moehringer đã lọt vào vòng chung kết của giải Pulitzer về Feature Writing năm 1998, sau đó đoạt giải Pulitzer về Feature Writing năm 2000 cho bài báo “Crossing Over”.
Nghe nói ông đã được trả một triệu đô la cho quyển Spare.
Nhưng vì ông là người Mỹ, quyển sách đã phải được dịch từ tiếng Anh Mỹ sang tiếng Anh Anh, để ‘làm cho nó giống như thực sự là tiếng Anh’.
Quyển sách được xuất bản bằng 16 thứ tiếng, mỗi thứ tiếng có một cái tựa khác. Thí dụ như tiếng Anh là Spare, tiếng Tây ban nha “En La Sombra”, tiếng Pháp “Le suppléant”, v.v…
Rồi các kế hoạch cho một chiến dịch quảng bá được dàn dựng chặt chẽ, vốn đã mất nhiều tháng để thực hiện, gồm cả một loạt các cuộc phỏng vấn trên truyền hình với hoàng tử.
Người ta đặt câu hỏi rằng trong khi nhà xuất bản của Spare đã cố gắng hết sức để giữ bí mật về quyển sách nhằm tối đa hóa tác động của việc phát hành, việc Spare bị xì – bởi báo The Guardian và sau đó là cả làng báo khi ấn bản tiếng Tây ban nha bị bán sớm một tuần có ảnh hưởng đến doanh số bán hay không.
Phân tích của Andy Lewis, cựu biên tập viên sách của Hollywood Reporter, dự đoán Spare phải bán được 1,3 triệu bản in và 400.000 cuốn sách điện tử trên toàn cầu để thỏa thuận của Penguin Random House mang lại lợi nhuận.
Penguin đã công bố thỏa thuận với hoàng tử vào tháng 7 năm 2021 với một thông báo rầm rộ hứa hẹn một “cuốn hồi ký thân mật và chân thành từ một trong những nhân vật toàn cầu hấp dẫn và có ảnh hưởng nhất trong thời đại chúng ta”.
Quyển sách có giá bìa 36 đô Mỹ, nhưng các nhà bán lẻ như Amazon và Walmart đang bán hạ giá nếu đặt trước chỉ có 22,40 đô. Ở Anh quốc, nhiều nhà sách rao giá 14 bảng.
Giá bán sỉ của cuốn sách in – mà Penguin sẽ bỏ túi – có lẽ vào khoảng 18 đô la.
Sách điện tử có giá 17,99 đô la, 70% trong số đó – 12,60 đô la là phần của Penguin.
Nhưng Penguin sau đó phải trả thêm tiền bản quyền (royalty) cho Harry từ mỗi lần bán – ước tính khoảng 5,40 đô la mỗi bản in và 4,50 đô la cho mỗi bản điện tử.
Hầu hết những người biết chuyện và rành ngành xuất bản phát hành đều cho rằng cho dù có bị lộ hết tình tiết của quyển sách 416 trang này, số bán của nó cũng chẳng bị ảnh hưởng nhiều.
Edward Coram James, chuyên gia quản lý danh tiếng và Giám đốc điều hành của công ty tiếp thị kỹ thuật số Go Up, cho biết: “Điều này có thể sẽ không tạo ra bất kỳ sự khác biệt nào – họ có thể sẽ bán được cùng một số lượng sách như cũ. Mà họ còn có thể bán được nhiều hơn vì họ có thêm một tuần quảng cáo.”
Philip Jones, biên tập viên của tờ báo thương mại The Bookseller, nói với BBC News rằng ông nghĩ rằng những rò rỉ là “70% tốt” cho cuốn sách và nhà xuất bản Penguin Random House.
Làm spare cũng không xong
Và sự ra đời của cuốn sách sẽ ảnh hưởng thế nào đến Harry?
Đầu tiên, là…tiền. Hợp đồng của Harry với Penguin Random House là 20 triệu đô la. Theo một phát ngôn nhân của nhà xuất bản, Hoàng tử Harry sẽ tặng một khoản tiền kha khá cho một số tổ chức nhân đạo và từ thiện. Tuy nhiên, người ta được biết rằng cái “deal” về sách giữa Harry và Penguin Random House là từ 30 đến 40 triệu và gồm 4 cuốn sách cả thảy.
(Cần biết thêm rằng Harry và Meghan cũng đã ký một thỏa thuận bự xự với Netflix. Các nguồn tin cho biết hai vợ chồng họ đã được đề nghị một khoản tiền khổng lồ trị giá 100 triệu đô Mỹ. Theo tờ New York Times cặp vợ chồng Harry – Meghan đã thành lập công ty sản xuất Archewell Productions, đã ký một thỏa thuận kéo dài nhiều năm với Netflix, và Netflix sẽ trả tiền cho họ để làm phim tài liệu, phim tài liệu dài tập, phim truyện, các chương trình có kịch bản và chương trình dành cho trẻ em.)
Nhưng nhiều chuyện có mùi bất lợi cũng đã đang kéo đến.
Thí dụ như không ít lời chê bai đã xuất hiện trên các bài bình luận, nhận định của những tờ báo, đài truyền hình, kể cả những tờ lá cải hiện đang khai thác từng khúc của quyển Spare bị lộ hàng.
Hoặc lời chỉ trích của các giới chức quân đội Anh quốc, cho rằng ông Hoàng tử đã vi phạm luật ngầm của quân đội. Chính quyền Taliban đã lên án những lời lẽ của Harry trong sách, việc mô tả địch quân như những quân cờ “là một mô hình thu nhỏ về tổn thương mà người Afghanistan phải trải qua dưới bàn tay của lực lượng chiếm đóng, những kẻ đã sát hại những người vô tội mà không cần phải giải trình trách nhiệm.”
Về phía hoàng gia, có tin Harry đã bị loại khỏi chương trình Lễ đăng quang của Vua Charles III, sẽ diễn ra vào ngày 6 tháng 5 năm 2023.
‘Hoàng tử Harry đã được loại ra khỏi chương trình Lễ đăng quang, không có vai trò chính thức nào trong buổi lễ nếu anh ấy tham dự’, Biên tập viên Hoàng gia của tờ báo đã tweet.
‘Phá vỡ truyền thống, Charles sẽ loại bỏ phần các công tước hoàng gia quỳ gối bày tỏ sự thần phục với nhà vua. Chỉ có William sẽ thực hiện vai trò đó
Một nguồn tin hoàng gia cho biết rằng ‘theo tình hình hiện tại, Harry không có vai trò gì trong buổi lễ đó”,
Ông Vua già Charles rất có thể đã làm như thế. Trước đây, sau tang lễ của ông Hoàng Philip, ông nội của William và Harry, Charles đã kêu hai anh em lại để giảng hòa. Ông năn nỉ họ: “Làm ơn đừng để những ngày cuối đời ta trở thành một nỗi khốn khổ.”
Quyển sách “kể tuốt luốt” của Harry cho thấy điều ông lo sợ đã đến, và ông nổi nóng lên là phải.
Về phần người kể chuyện, dù chưa được đọc trọn quyển sách, nghĩ rằng tác phẩm chỉ là câu chuyện kể bởi một chàng thanh niên con nhà quyền quý được nuông chiều, ham chơi, 38 tuổi mà chưa trưởng thành, một người đàn ông yếu đuối, thiếu bản lĩnh, ưa kêu ca, thích đổ thừa thay vì nhận trách nhiệm…
Cũng cần phải nói thêm rằng cái tựa “Spare” và vai trò dự phòng của Harry cũng không còn đúng nhiều nữa. Từ khi William và Kate có con trai, vị trí của Harry trên danh sách thứ tự kế vị đã bị đẩy xuống thấp hơn.
Đỗ Quân